«Μαύρη Φιλολογία» - Pablo de Santis

εκδ. opera (2003) - σελ. 165

μτφ. Κρίτων Ηλιόπουλος

Τρεις καθηγητές ερίζουν για την αποκλειστικότητα της μελέτης και εξειδίκευσης πάνω στο έργο του Όμηρου Μπρόκα, ενός χαμένου συγγραφέα, του οποίου κανένα έργο δεν σώζεται και του οποίου τα γνωστά βιογραφικά στοιχεία είναι κάπως ομιχλώδη.

Ρόλο αφηγητή έχει ο Εστεμπάν Μιρό, ο τριαντάχρονος γραμματέας του Ινστιτούτου Λογοτεχνίας, που εργάζεται τα απογεύματα στη (συνήθως άδεια) βιβλιοθήκη. Χωρίς να το θέλει, βρίσκεται ανάμεσα στις κόντρες των καθηγητών, κάθε φορά πιστεύει και μια διαφορετική εκδοχή από αυτές που του λένε, ενώ δεν αργεί να γίνει συνεργάτης ενός ιδιόρρυθμου καθηγητή-ντεντέκτιβ στις έρευνές του για το πρώτο πτώμα (και για τα υπόλοιπα που θα ακολουθήσουν).

Το αξιοθαύμαστα πυκνογραμμένο μυθιστόρημα του αργεντίνου συγγραφέα μου άφησε πολύ καλή επίγευση. Χωρίς φιοριτούρες, κλισεδιάρικους χαρακτήρες και περιττές αχανείς περιγραφές, μέσα σε 165 σελίδες ο de Santis κατάφερε και χώρεσε επιτυχημένα το αστυνομικό μυστήριο, την κριτική λογοτεχνίας, τα ακαδημαϊκά συμφέροντα, τις παιδικές φιλίες που ξεθωριάζουν, τα ιδρύματα ψυχικών νοσημάτων· όλα αυτά ντυμένα με τον χιτώνα της βιβλιοφιλίας και σχοινοβατώντας διαρκώς ανάμεσα στο ρεαλιστικό και στο φανταστικό.

Και δυο κουβέντες για την υλική υπόσταση του βιβλίου. Μέχρι τώρα δεν είχα ξαναδιαβάσει κάτι από τις εκδόσεις opera και μπορώ να πω πως εντυπωσιάστηκα, καθώς αυτό είναι από τα πιο καλαίσθητα βιβλία που έχει πέσει στα χέρια μου. Εξαιρετική η (ασυνήθιστη) ανάγλυφη υφή του εξώφυλλου και του οπισθόφυλλου, πολύ καλή η επιλογή της γραμματοσειράς (ούτε τεράστια, ούτε μικροσκοπική· ούτε καλλιγραφική, ούτε σαν από γραφομηχανή), ενώ και τα περιθώρια εκατέρωθεν του κειμένου έχουν τις σωστές διαστάσεις.

Όπως και να το κάνουμε, εκτός από το περιεχόμενο, παίζει και το περιτύλιγμα τον ρόλο του...