«Αϊνστάιν και Σέρλοκ Χολμς» - Alexis Lecaye

Μετάφραση από τα γαλλικά : Κατερίνα Φράγκου

Εκδόσεις : Καστανιώτη (2003)

Σελίδες : 242

Στις αρχές του 1905 (και όχι τον Ιούλιο, όπως λανθασμένα αναγράφεται στο οπισθόφυλλο), στη Βέρνη, δολοφονούνται δύο μέλη του Perpetuum Mobile, ενός κλειστού επιστημονικού κλαμπ. Ο Χολμς και ο Γουότσον, αποχωρίζονται τη Γηραιά Αλβιώνα, για να ερευνήσουν τις δύο αυτές δολοφονίες. Παράλληλα, μια άλλη, περίεργη υπόθεση απασχολεί τον Χολμς, σχετικά με την οποία, εμφανίζεται ιδιαίτερα μυστικοπαθής.

     Στο οπισθόφυλλο αναφέρεται ότι ο Lecaye (γεν. 1951) αποδεικνύεται ένας από τους καλύτερους "Χολμολόγους" - άποψη με την οποία δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω. Φαίνεται να έχει μελετήσει επιμελώς τις περιπέτειες του Βρετανού ντετέκτιβ και με μαεστρία υφαίνει τις λογικές διαδικασίες που ακολουθεί ο Χολμς, στον δρόμο προς την αναζήτηση της λύσης της συγκεκριμένης υπόθεσης.

      Όλα τα χαρακτηριστικά που αγαπήσαμε στον Χολμς είναι παρόντα : η οξυδέρκεια, η ελαφρά ειρωνεία, η άκρως ορθολογική σκέψη, η αξιοποίηση και της παραμικρής λεπτομέρειας, η εκπληκτική ικανότητα στις μεταμφιέσεις (που ακόμα και τον ίδιο τον Γουότσον ξεγελούν), οι εξειδικευμένες γνώσεις χημείας, η προτεραιότητα στη διαδικασία εύρεσης της λύσης περισσότερο από την ίδια τη λύση, καθώς και η δίψα του για γνώση, απολαμβάνοντας φιλοσοφικές, πολιτικές και επιστημονικές συζητήσεις, παραμελώντας (φαινομενικά) την υπόθεση.

     Το μοτίβο είναι λίγο-πολύ όμοιο με τις κλασικές ιστορίες : ο Γουότσον αφηγείται την υπόθεση, ο Χολμς συχνά εξαφανισμένος διενεργεί τις δικές του έρευνες και εν τέλει ξαφνιάζει τους πάντες αποκαλύπτοντας την πλήρη αλήθεια και φωτίζοντας τα σκοτεινά και ανεξήγητα (για τους υπόλοιπους) σημεία. Αυτό που με ξένισε κάπως, είναι ότι ο Χολμς και ο Γουότσον απευθύνονται ο ένας στον άλλον, στον πληθυντικό. Δεν έχω διαβάσει ποτέ τις αυθεντικές ιστορίες τους στα ελληνικά και δεν ξέρω πώς έχουν μεταφραστεί, αλλά μου μοιάζει κάπως παράταιρο να μιλούν έτσι μεταξύ τους.

 

       Κι αν ως "Χολμολόγος" ο Lecaye αποδεικνύεται ικανότατος, δεν μπορώ να πω ότι διαθέτει και την ιδιότητα του "Γουοτσον-ολόγου". Εδώ, ο πολύτιμος συνεργάτης ξεστρατίζει λίγο από την εικόνα που έχουμε σχηματίσει για αυτόν.

    Δείχνει έναν όχι τόσο σταθερό χαρακτήρα – παρουσιάζει κάποια ανεξήγητα σκαμπανεβάσματα. Άλλοτε θαυμάζει τον Χολμς, άλλοτε νευριάζει γιατί δεν του αποκαλύπτει όλα όσα ξέρει κι άλλοτε ενοχλείται από το ελαφρώς ειρωνικό (όχι περισσότερο από όσο συνήθως) ύφος του. Άλλοτε προσβάλλεται από τη μυστικοπάθεια του Χολμς κι άλλοτε αισθάνεται τύψεις που τον αμφισβητεί. Επίσης, τη γνωστή εικόνα του σοβαρού οικογενειάρχη και επιστήμονα, διαταράσσουν διάφορα ευτράπελα στα οποία υποπίπτει, υπό την επήρεια ενός μαγικού φίλτρου, που άθελά του πίνει.

       Ένα άλλο παράδοξο, είναι ότι ο ρόλος του Γουότσον είναι μεγαλύτερος από ό,τι έχουμε συνηθίσει. Αφενός ένα αρκετά μεγάλο μέρος της εξιστόρησης αναφέρεται στον ίδιο, τα συναισθήματά του και τις σκέψεις του και αφετέρου έχει πολύ πιο ενεργό ρόλο στην έρευνα της υπόθεσης, κάνοντας τις συνεννοήσεις με την τοπική αστυνομία, ανακρίνοντας τους εμπλεκόμενους και κάνοντας παρακολουθήσεις υπόπτων.

 

      Ο ρόλος του Αϊνστάιν δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Είναι ένας νεαρός μηχανικός που εργάζεται στο γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, όπου και γνωρίζεται με τον Χολμς. Η κοινή τους αγάπη για τη γνώση και τις επιστήμες, συντείνει στη συνεργασία τους με σκοπό τη λύση της υπόθεσης. Δεν νομίζω ότι προσθέτει κάτι στη ιστορία και αν είχε διαφορετικό όνομα, πιθανότατα δεν θα τύγχανε καν αναφοράς.

    Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι πρόκειται για μια επιτυχημένη μεταφορά του διάσημου ντετέκτιβ στην ηπειρωτική Ευρώπη. Το χτίσιμο των χαρακτήρων είναι σε γενικές γραμμές πειστικό (εκτός, ίσως, από τον Γουότσον) και η πλοκή αρκετά στέρεη, διατηρώντας την αγωνία που απαιτείται από ένα αστυνομικό μυθιστόρημα.