«Το γονίδιο της αμφιβολίας» – Ν. Παναγιωτόπουλος

Τυχαία ανακάλυψα φέτος αυτό το αξιόλογο βιβλίο, 13 χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του και έτος της επανέκδοσής του - και από ό,τι φαίνεται ήμουν τυχερός που πέτυχα την πρώτη έκδοση, η οποία έχει αποσυρθεί από την κυκλοφορία (και έχει πολύ ωραιότερο εξώφυλλο).

Το μυθιστόρημα του Νίκου Παναγιωτόπουλου γράφτηκε στα τέλη του 20ου αιώνα, αλλά η ιστορία του εκτυλίσσεται στα μέσα του 21ου αιώνα.

Πόλις (1999)
σελ. 222

Η ιδέα πολύ πρωτότυπη : Στις αρχές του 21ου αιώνα ανακαλύπτεται ένα τεστ, το οποίο μπορεί να αποφαίνεται εάν κάποιος έχει καλλιτεχνική φλέβα. Ο αμερικανός συγγραφέας James Wright αρνείται να υποβληθεί στο τεστ και η ζωή του παίρνει απρόβλεπτη τροπή.

Στο βιβλίο αυτό, ο Wright μας εξιστορεί τα πώς εξελίχθηκε η ζωή του, αφότου ανακαλύφθηκε το περίφημο τεστ και ο ίδιος αρνήθηκε πεισματικά να υποβληθεί σε αυτό. Το ταλέντο, που μέχρι πρότινος ομόφωνα του αναγνωριζόταν, ξαφνικά έπαψε να υφίσταται, και η προσωπική του ζωή πήρε την κατιούσα.

Περισσότερο ενδιαφέρον έχει, όμως, η κατάσταση στον εκδοτικό χώρο μετά την έλευση του τεστ. Πρόσβαση στους εκδοτικούς οίκους έχουν αποκλειστικά και μόνο όσοι συγγραφείς περάσουν επιτυχώς το τεστ και οι δουλειές του επαγγελματία αναγνώστη και του κριτικού λογοτεχνίας είναι πλέον αχρείαστες, αφού η επιστήμη πλέον αποφαίνεται για το ποιος είναι καλλιτέχνης και ποιος όχι.

Η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη (αφηγείται ο ίδιος ο Wright) - κατά συνέπεια γρήγορη και άμεση - και έχει τη μορφή τελευταίας εξομολόγησης ή σύνοψης της (συγγραφικής) ζωής του. Βέβαια, παρά το ότι μοιάζει περισσότερο με προφορικό λόγο, χαρακτηρίζεται από μια κάπως επιτηδευμένη γλώσσα - γεγονός που πιθανώς οφείλεται στο ότι ο αφηγητής είναι επαγγελματίας του λόγου (συγγραφέας, γαρ!).

Καταπληκτικό είναι το επίμετρο του Παναγιωτόπουλου, όπου εξηγεί τα όποια κενά αφήνει η ιστορία, με έναν πολύ ευρηματικό τρόπο!

Μεταίχμιο (2012)

Αξίζει να σημειωθεί πως Το γονίδιο της αμφιβολίας έχει μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, σλοβένικα, σέρβικα, πορτογαλικά και στα κινέζικα.