«Η παραβολή του ασώτου» - Γιάννης Καρβέλης

Στις αρχές του 1999 μία απόρρητη πληροφορία διαρρέει κρυπτογραφημένη πίσω από ένα μαθηματικό πρόβλημα, με επακόλουθο μια μεγάλη χρηματιστηριακή απάτη. Έναν χρόνο αργότερα, ο μαθηματικός Αντώνης Στυλιανίδης, που υπήρξε από τα θύματα της απάτης αυτής, χρησιμοποιώντας τις μαθηματικές του ικανότητες προσπαθεί να αποδείξει την ενοχή των εμπλεκομένων, για να πάρει ενός είδους εκδίκηση.

εκδ. Γαβριηλίδη (2010) - σελ. 223

Χωρίς να το επιδιώκω, στον νου μου, ετούτο το μυθιστόρημα παραλληλίζεται με το προηγούμενο του Καρβέλη που είχα διαβάσει, τον «Κρατούμενο μηδέν»· μια ιστορία που βασιζόταν κατά ένα μεγάλο ποσοστό σε ένα ευφυές εύρημα-γρίφο και κατά τα άλλα έμενε σε ρηχά νερά. Επιπλέον, εκεί είχα παρατηρήσει ότι ο Καρβέλης είχε γράψει περισσότερο ως επιστήμονας και λιγότερο ως λογοτέχνης. Ε, λοιπόν, τα ίδια ισχύουν –ίσως και σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό– και στην «Παραβολή του ασώτου».

Φαντάζομαι πως αυτό που ήθελε να επιτύχει ο συγγραφέας είναι να δείξει μια άλλη πλευρά των μαθηματικών· όχι την αυστηρή και στριφνή που αποκομίζεται στο σχολείο, αλλά μια διαφορετική, πιο πρακτική, πιο προκλητική, πιο ψυχαγωγική. Έτσι, λοιπόν, έχει επινοήσει κάποια πολύ ενδιαφέροντα προβλήματα και έπλασε μια (ενίοτε, τραβηγμένη απ’τα μαλλιά) πλοκή για να τα περιτυλίξει και να μας τα παρουσιάσει.

Η ιστορία ξεκινά με έναν πολύ πρωτότυπο μαθηματικό πρόβλημα, πάνω στον οποίο βασίζεται η ραχοκοκαλιά της υπόθεσης. Έπειτα, παρεισφρέουν κάμποσα ακόμη μαθηματικά προβλήματα και γρίφοι που τίθενται από τον πρωταγωνιστή –ο οποίος είναι προφανώς το alter ego του συγγραφέα και μέσω αυτού ουσιαστικά πραγματοποιείται μια επιχειρηματολογία υπέρ της ψυχαγωγικής πλευράς των μαθηματικών. Επίσης, μέσω αυτού γίνονται (κάπως άγαρμπα, είναι η αλήθεια) μερικά κοινωνικά σχόλια, που αφορούν είτε στο σύστημα δικαιοσύνης, είτε στο σύστημα εκπαίδευσης, κτλ.

Θα μπορούσα να γράψω για την έλλειψη αληθοφάνειας της πλοκής και για τους προβληματικούς χαρακτήρες ή για το ότι ως λογοτεχνικό έργο δεν πιάνει τη βάση· όμως για να είμαι δίκαιος, το βιβλίο (από ό,τι βλέπω, στο αυτί του) τοποθετείται στην περιοχή των ψυχαγωγικών μαθηματικών και όχι στην λογοτεχνία (ούτε καν στην εκλαϊκευμένη επιστημονική λογοτεχνία), οπότε και δεν μπορώ παρά να γράψω πως για το είδος του είναι πολύ επιτυχημένο.