«Εκτός εαυτού» - Catherine Sampson

Αγόρασα το βιβλίο αυτό κάπως βιαστικά, παρασυρμένος από την προσφορά του βιβλιοπωλείου, που είχε το πρώτο και το δεύτερο βιβλίο της Catherine Sampson σε καλές τιμές. Τελικώς αποδείχτηκε ατυχής επιλογή, καθώς πριν μερικούς μήνες που διάβασα το πρώτο, δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα.

 εκδ. Μελάνι (2007) - σελ. 405
μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου

Η Ρόμπιν Μπαλαντάιν, δημοσιογράφος και single mother δύο τρίχρονων, ξεκινά μια έρευνα για την εξαφανισθείσα πολεμική ανταποκρίτρια, Μέλανι. Την έρευνά της, όμως, εμποδίζουν ψεύτικες μαρτυρίες, μυστικά που κάποιοι πασχίζουν να κρατήσουν στην αφάνεια, αντιρρήσεις από τα αφεντικά της, αλλά και η μόνιμη έγνοια για τα παιδιά και την οικογένειάς της.

Το «Εκτός εαυτού» είναι η συνέχεια της «Πτώσης στο κενό». Στο πρώτο μυθιστόρημα, η Ρόμπιν κατηγορήθηκε άδικα για έναν φόνο, αλλά μετά από ψυχοφθόρες προσπάθειες κατάφερε και απέδειξε την αλήθεια. Τώρα, στα πλαίσια της εκπομπής της (του τύπου Φως στο τούνελ) ερευνά για το τι απέγινε η συνάδελφός της, Μέλανι. Είναι ακόμη ζωντανή ή νεκρή; Έφυγε με τη θέλησή της ή κάτι της συνέβη; Ψάχνει ακατάπαυστα και καμία από τις πολλές προειδοποιήσεις που δέχεται για να σταματήσει τις έρευνες, δεν την πτοεί.

Το «Εκτός εαυτού», όμως –σε αντίθεση με το prequel του, που διατηρούσε ένα κάποιο μυστήριο– μου έδωσε περισσότερο την αίσθηση ενός γυναικείου βιβλίου. Το μυστήριο της εξαφάνισης, παρότι αποτελεί το κεντρικό θέμα, αρκετές φορές καπελώνεται από την ανάδειξη της προσωπικής ζωής της ηρωίδας, με τα κλισέ να μην απουσιάζουν : προσπαθεί να είναι κοντά στα παιδιά της αλλά η δουλειά της δεν της αφήνει πολύ χρόνο, η μητέρα της παλιμπαιδίζει ασύστολα, η αδερφές της την φέρνουν συνεχώς σε δύσκολη θέση με τα καμώματά τους, ο απατεώνας πατέρας της επιστρέφει μετά από δεκαετίες, η κολλητή φίλη τής παραπονιέται ότι την παραμελεί και (το κερασάκι στην τούρτα κλισέ) ταλαντεύεται για το αν η σχέση της με έναν αστυνομικό (που γνώρισε στο prequel) μπορεί να αποδειχθεί σοβαρή ή όχι.

Επιπλέον, φαίνεται να υπάρχει εκ μέρους της συγγραφέως, μια πρόθεση καυτηριασμού της κυνικής αντίληψης των τηλεοπτικών δικτύων περί της μετάδοσης των πολεμικών επιχειρήσεων, τα οποία, αδηφάγα για νούμερα και έσοδα καθώς είναι, αδιαφορούν εντελώς για τον ανείπωτο πόνο και δυστυχία που στην πραγματικότητα οι εικόνες τους μεταφέρουν. Για τους καναλάρχες (αλλά και τους πολεμικούς ανταποκριτές, καμιά φορά), όσο σκληρότερο είναι ένα ρεπορτάζ, τόσο μεγαλύτερη η τηλεθέαση που θα αποφέρει και τόσο μεγαλύτερη η επαγγελματική επιτυχία που θα πιστωθεί.

Κατά τη γνώμη μου, όμως, το σημαντικό αυτό ζήτημα σχολιάζεται ακροθιγώς και διάσπαρτα, αποτελώντας απλώς και μόνο ένα περιφερειακό στοιχείο του έργου και δεν του αφιερώνεται η έκταση και η προσοχή που θα του άρμοζε.

Σε γενικές γραμμές, το βιβλίο αυτό διαβάζεται άνετα –δεν μπορώ να πω ότι με έκανε να βαρεθώ, ώστε να το παρατήσω–, αλλά θα προτιμούσα περισσότερο μια ιστορία μυστηρίου (όπως υπόσχεται και το οπισθόφυλλο,) και λιγότερο τις εξομολογήσεις μιας πολυάσχολης εργαζόμενη μητέρας, με κάποια ψήγματα προβληματισμού.

Πολύ στρωτή η μετάφραση της Παπαδημητρίου – αποφεύγει εξαιρετικά σκοπέλους, στους οποίους άλλοι μεταφραστές συχνά σκοντάφτουν.