«Καθαρές δουλειές» - Χ. Στεφόπουλος

Αύγουστος του 2009. Ο εκδότης μια κουτσομπολίστικης εφημερίδας δολοφονείται μέσα σε ένα μπιστρό στο κέντρο της Αθήνας. Την υπόθεση αναλαμβάνει ο αστυνόμος Δημάκος, ο οποίος σιγά σιγά ανακαλύπτει πως το θύμα ήταν μπλεγμένο σε πολλές βρωμοδουλειές και από παντού εμφανίζονται άνθρωποι που θα είχαν λόγους να τον θέλουν νεκρό.

εκδ. Μεταίχμιο - σελ. 225

Προσωπικά λατρεύω και θαυμάζω πολύ την αστυνομική πένα του Πέτρου Μάρκαρη και εικάζω πως το ίδιο συμβαίνει και με τον Στεφόπουλο. Φαντάζομαι ότι κι εκείνος –σαν τους πολλούς φαν του σεναριογράφου/συγγραφέα– έχει απολαύσει πολύ τις αστυνομικές του ιστορίες· τόσο πολύ που αποφάσισε να βαδίσει συγγραφικά στα ίδια ακριβώς χνάρια, προσέχοντας πάντοτε να μην ξεφεύγει από τις πατημασιές που κατά την τελευταία εικοσαετία έχει αφήσει ο Μάρκαρης.

Όποιος έχει διαβάσει έστω και μια ιστορία του αστυνόμου Χαρίτου, θα εντοπίσει αμέσως τις ομοιότητες (ή μήπως αντιγραφές;) : ο αστυνόμος που προσπαθεί να λύσει την υπόθεση παρά τους περιορισμούς που του θέτει ο προϊστάμενός του· με τη σειρά του ο προϊστάμενος είναι πιστή κόπια του αντίστοιχου ήρωα του Μάρκαρη (ικανός αλλά εγωιστής, βάζει πάνω από όλα τις δημόσιες σχέσεις, δεν αφήνει περιθώριο για πρωτοβουλίες στον αστυνόμο, έχει μια γραμματέα από την οποία υποχρεωτικά περνάει όποιος θέλει να τον συναντήσει)· ο κεντρικός ήρωας έχει μια κόρη (με τη διαφορά, όμως, ότι είναι διαζευγμένος).

Όμως οι ομοιότητες δεν σταματούν στους χαρακτήρες. Έχουμε επίσης την προσπάθεια σκιαγράφησης των αθηναϊκών δρόμων και περιοχών καθώς και αρκετές αναφορές στο φαγητό· επιπλέον διακρίνεται ο ειρωνικός λόγος, ο διαρκής σχολιασμός ανθρώπινων συμπεριφορών και συνηθειών, η έντονη πολιτική σχολιογραφία και ο πανομοιότυπος τρόπος διαλεύκανσης της υπόθεσης (πηγαίνοντας συνεχώς από τον έναν ύποπτο στον άλλον και ξαναγυρνώντας στους προηγούμενους όταν εμφανίζονται καινούρια στοιχεία).

Εκτός από όλες τις παραπάνω ομοιότητες, διέκρινα και την ίδια αντίληψη περί αστυνομικών μυθιστορημάτων. Καθώς ο Μάρκαρης διατείνεται πως το αστυνομικό είδος είναι το καταλληλότερο για να στηλιτεύσεις τα πολιτικά και κοινωνικά κακώς κείμενα του τόπου, ο Στεφόπουλος δεν παρέκκλινε και συνέγραψε με αυτήν τη λογική –αν και το παράκανε λιγάκι, αφού τελικά  αναλώνεται περισσότερο στο να ξεμπροστιάσει τα κρυφά και βρόμικα τούνελ που συνδέουν την πολιτική με τα ΜΜΕ και τον επιχειρηματικό κόσμο (εδώ μου θύμισε αρκετά ένα μυθιστόρημα του Γ. Λακόπουλου), και παραμέλησε την “υποχρέωσή” του να χτίσει ενδιαφέροντες χαρακτήρες και να μας προκαλέσει με έναν καλοδουλεμένο, στέρεο και δυσεπίλυτο γρίφο.

Σε γενικές γραμμές το θεωρώ ένα μάλλον αδιάφορο μυθιστόρημα, το οποίο έδωσε μεν στον συγγραφέα την ευκαιρία να πει αυτά που ήθελε να πει, αλλά εν τέλει δεν καταφέρνει να τέρψει με την αστυνομική του πλοκή.

¶

Καθώς δεν αποκαλύπτεται πουθενά το μικρό όνομα του Στεφόπουλου και δεν βρίσκω πουθενά πληροφορίες για το βιογραφικό του (πέρα από αυτό το σύντομο και χιουμοριστικό που αναφέρεται και στο βιβλίο), σκέπτομαι την πιθανότητα πως ίσως και να πρόκειται απλώς για ένα ψευδώνυμο, πίσω από το οποίο κρύβεται κάποιος ήδη γνωστός συγγραφέας ο οποίος θέλησε να δοκιμαστεί στο αστυνομικό είδος.