«Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν» - Γιάννης Μαρής

Ένας οπερατέρ σε μια κινηματογραφική εταιρεία παραγωγής, ο Μάνος Αγγελίδης, καθώς επιστρέφει γύρω στα μεσάνυχτα με τον ηλεκτρικό από τον Πειραιά στην Αθήνα, σε κάποιον σκοτεινό δρόμο βλέπει ένα αυτοκίνητο να ξεφορτώνεται ένα γυναικείο σώμα. Δεν κατάφερε να δει τον οδηγό, αλλά διέκρινε ότι φορούσε σμόκιν. Από τους υπόλοιπους επιβάτες του βαγονιού κανένας δεν αντιλήφθηκε τίποτα. Όταν την επομένη μαθαίνει ότι μια γυναίκα βρέθηκε νεκρή στο σημείο που εκείνος είχε δει ό,τι είχε δει, τότε πάει κατ’ευθείαν στην Αστυνομία, όπου δεν θα του δίνεται και πολλή σημασία. Τότε, ωθούμενος από προσωπικό πείσμα, αρχίζει να σκαλίζει την υπόθεση.

 

εκδ. Το Βήμα - σελ. 323

Και εδώ, όπως και στον «Θάνατο του Τιμόθεου Κώνστα», ο αστυνόμος Μπέκας δεν είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας. Αντίθετα, γύρω από τον Αγγελίδη είναι που περιστρέφονται όλα, τις ενέργειές του και τις έρευνές του παρακολουθούμε. Από ένα σημείο και μετά, όμως, ο περίφημος “χοντρός και με όψη καθημερινού λαϊκού ανθρώπου” αστυνόμος ενδιαφέρεται για την υπόθεση και (παρασυρμένος κι από την επιμονή του Αγγελίδη) προσφέρεται να συνδράμει ανεπισήμως στις έρευνές του νεαρού επίδοξου ερευνητή.

Στην σύγχρονη πεζογραφία, έχουμε την τάση να αναζητούμε το τι κρύβεται πίσω από τον μύθο που μας διηγείται ο εκάστοτε συγγραφέας, τι αντιπροσωπεύουν οι χαρακτήρες, τι επιχειρεί το κείμενο να στηλιτεύσει και τι να προωθήσει. Ακόμα και στα αστυνομικά πλέον (ίσως, κυρίως σε αυτά), ο προορισμός –δηλαδή η εύρεση του ενόχου– χρησιμεύει μόνο και μόνο ως αφορμή για να πραγματοποιηθεί το ταξίδι –δηλαδή η αφήγηση που θα κριτικάρει, θα σχολιάσει και θα πάρει θέση για μιας ευρείας γκάμας ζητήματα πολιτικοκοινωνικής φύσης.

Εδώ δεν (θεωρώ ότι) έχουμε κάτι τέτοιο· αντιθέτως έχουμε μια λεπτομερώς πεπλεγμένη αστυνομική ιστορία, από αυτές που γράφτηκαν στα πρώιμα στάδια της ελληνικής αστυνομικής μυθοπλασίας και που ως στόχο είχαν αποκλειστικά να τέρψουν το αναγνωστικό κοινό με μια καλο-κεντημένη διαδικασία εύρεσης του ενόχου και όχι να σχολιάσουν τα οποιαδήποτε κακώς κείμενα του τόπου –και τον στόχο της αυτόν τον πετυχαίνει εκτατό τοις εκατό.